Theo truyền thống hàng năm, tết Nguyên Đán thường bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp kéo dài đến ngày mùng 7 tháng Giêng. Trong khoảng thời gian này có rất nhiều hoạt động để chào mừng như: múa lân – sư – rồng, đốt pháo, hội hoa xuân, gói bánh, viết câu đối, không khí sôi động hơn với những khúc nhạc Xuân rộn ràng diễn ra khắp mọi miền đất nước...

Năm 2023 là năm Quý Mão, năm Mèo vàng

Ngoài những hoạt động này, ngày tết ở Việt Nam còn có một số hoạt động đặc trưng mang tính truyền thống khác hãy cùng Golden Gift Việt Nam tìm hiểu những hoạt động thường niên ngày Tết của người Việt nhé!

Một số hoạt động sôi nổi dịp Tết cổ truyền

Sắm tết

Chợ Tết là những phiên chợ có phiên họp chợ vào trước tết từ 25 tháng Chạp cho đến 30 tháng Chạp. Bên cạnh những sạp hàng quen thuộc thì các mặt hàng phục vụ cho tết Nguyên Đán được bày bán bổ sung như lá dong để gói bánh chưng, gạo nếp để gói bánh chưng hoặc nấu xôi, gà trống, các loại trái cây dùng thờ cúng (ngũ quả) để cúng tổ tiên, phong bao lì xì, thời trang tết, hoa tươi, đồ trang trí ngày tết,… đủ sắc màu.

Không khí mua sắm những ngày cuối năm luôn sôi động, náo nhiệt và đông đúc

Vì tất cả những người buôn bán hầu như sẽ nghỉ bán hàng trong những ngày Tết, những ngày đầu năm mới không họp chợ, nên phải mua để dùng cho đến khi họp chợ trở lại đưa đến mức cầu rất cao, không khí ngày tết nhờ vậy mà thêm tấp nập, náo nhiệt hơn những ngày thường.

Cúng ông Táo

Đây là một lễ cúng quan trọng trong dịp Tết cổ truyền. Lễ cúng ông Táo sẽ diễn ra vào ngày 23 tháng chạp hàng năm. Theo phong tục truyền thống, mọi người sẽ dọn dẹp sạch gian bếp và làm mâm cúng ông Táo có con cá chép với quan niệm rằng ông Táo sẽ cưỡi con cá chép bay về thiên đình, để báo cáo điều tốt hay điều xấu của gia đình cho ông Trời xem xét thưởng hay phạt.Và dường như, ai cũng mong được ông Trời ban cho gia đình được bình an, may mắn trong năm mới sắp đến. 

Nhiều hoạt động diễn ra trong ngày lễ cúng Ông Táo về trời

Phong tục của người dân Việt Nam cũng rất đa dạng trong cách mà họ mua đồ để giúp cho ông Táo vê trời nhanh hơn.

Tất niên

Ngày Tất niên có thể là ngày 30 tháng Chạp (nếu là năm đủ) hoặc 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu). Đây là ngày gia đình sum họp lại với nhau nên các hoạt động chủ yếu diễn ra trong quy mô gia đình.

Theo truyền thống, mâm cúng tất niên ngày cuối năm được chuẩn bị rất thịnh soạn với mong ước qua năm mới gia đình sẽ luôn được sung túc, đủ đầy

Thông thường, mọi người sẽ cùng nhau sắp xếp, nấu nướng, dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ tổ tiên sạch sẽ để chuẩn bị cho mâm cơm tất niên. Đồng thời, buổi tối cùng ngày, người ta làm cỗ cúng tất niên để tiễn năm cũ và chuẩn bị đón giao thừa chào năm mới.

Giao thừa

Giao thừa là thời khắc linh thiêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Trong thời khắc giao thừa, mọi người trong gia đình thường dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, con cháu trong nhà sẽ chúc tết ông bà, cha mẹ bằng những món quà ý nghĩa, những bao lì xì cầu tài lộc may mắn.

Khoảnh khắc giao thừa thường được báo hiệu bằng những chùm pháo hoa phát sáng rực rỡ lung linh trên bầu trời

Dịp này, người ta thường bắn pháo hoa ở những địa điểm rộng rãi, thoáng mát. Ở các thành phố lớn còn tập trung bắn pháo hoa theo các địa điểm được nhà nước quy đinh. Các gia đình sẽ tiến hành cúng giao thừa (lễ trừ tịch) bao gồm hai hình thức cúng là cúng trong nhà và cúng ngoài trời.

Xông đất

Lễ xông đất thường thấy nhất là khi thành viên trong gia đình sau khi đi chùa về. Thông thường những người được chọn xông đất phải là những người hợp tuổi, những người hợp nhau trong làm ăn, là người có vận may, người hợp tuổi với chủ nhà đến xông nhà. Vì theo tín ngưỡng của người Việt thì người đầu tiên bước vào nhà mình ngay đầu năm sẽ đem điềm lành, may mắn cho gia đình suốt cả năm.

Ngày nay, một số gia đình giản lược phong tục xông đất, nên đa số người xông đất thường là người trong gia đình

Theo tục lệ, người được chọn làm người xông nhà phải ăn mặc chỉnh tề, chỉn chu, tinh thần phải tươi vui, không được uống rượu bia. Khi đến trước cổng nhà gia chủ, họ phải bước vào cửa chính rồi đi quanh nhà, đến bếp và nói những câu tốt lành, chúc phúc ngụ ý đem lại may mắn cho gia đình đó.

Xuất hành và hái lộc

Xuất hành là lần đi ra khỏi nhà đầu tiên trong năm. Thường là trong ngày mùng một tết, vì đây được xem là ngày tốt đầu tiên của năm mới. Mục đích việc xuất hành trong ngày tốt là để đi tìm may mắn cho bản thân và gia đình. Trước khi xuất hành, người ta phải chọn ngày Hoàng đạo, giờ Hoàng đạo và các phương hướng tốt để mong gặp được các quý thần, tài thần, hỉ thần...

Ngày xuất hành thường được chọn là ngày tốt, ngày giờ hoàng đạo tính theo bản mệnh của gia chủ nên không có quy định ngày cụ thể

Tại miền Bắc, nếu xuất hành ra chùa hay đền, sau khi lễ bái, người Việt còn có tục bẻ lấy một cành lộc để mang về nhà lấy may, lấy phước. Đó là tục hái lộc đầu năm. Cành lộc là một cành đa nhỏ hay cành đề, cành si... là những loại cây quanh năm tươi tốt và nẩy lộc, rất tốt trong phong thủy. Tục hái lộc ở các nơi đền, chùa ngụ ý xin hưởng chút lộc của Thần, Phật ban cho nhân năm mới. Cành lộc thường đem về cắm ở bàn thờ. Khác với miền Bắc, miền Trung không có tục hái lộc đầu năm nhờ thế mà cây cối trong các đền chùa ở miền Trung vẫn giữ nguyên lá xanh biếc suốt cả mùa xuân.

Chúc Tết

Sáng mồng Một Tết còn gọi là ngày Chính Đán, con cháu tụ họp ở nhà tộc trưởng để lễ Tổ Tiên và chúc tết ông bà, các bậc huynh trưởng. Theo quan niệm, cứ năm mới tới, mỗi người tăng lên một tuổi, bởi vậy ngày mồng Một Tết là ngày con cháu "chúc thọ" ông bà và các bậc cao niên (ngày xưa, các cụ thường không nhớ rõ ngày tháng sinh nên chỉ biết Tết đến là tăng thêm một tuổi).

Tranh chữ Thọ thư pháp mạ vàng là món quà chúc thọ ngày tết độc đáo, sang trọng và giàu ý nghĩa

Trước kia, người ta thường chúc tết, chúc thọ bằng những câu đối ngày xuân được viết bằng thư tháp. Hiện nay, việc con cháu chúc tết hay chúc thọ thường gắn liền với những món quà thọ đầu năm, những món quà tinh thần mang ý nghĩa đem đến sự trường thọ, may mắn cho ông bà, cha mẹ, các bậc trưởng bối lớn tuổi.

Lì xì đầu năm

Đây là phong tục mà bất kì đứa trẻ nào cũng hào hứng và thích thú, tiền lì xì đầu năm dù ít hay nhiều không quan trọng, mà nó thay lời chúc tết dành đến cho các bé, thậm chí có người lớn cũng có được nhận những bao lì xì đỏ ấy.

Trẻ em là đối tượng háo hức đón tết nhất vì chúng sẽ được nhận những bao lì xì may mắn đầu năm từ người lớn

Phong bao lì xì còn gọi là tiền mừng tuổi dành cho con các cháu thay cho lời chúc mau ăn chóng lớn, học hành giỏi giang, vâng lời cha mẹ. Bên cạnh đó, những người con cháu đã trưởng thành cũng sẽ dành những phong bao tài lộc và may mắn cho ông bà, cha mẹ như một cách để báo hiếu và mừng tuổi cho người lớn trong ngày đầu năm.

Hóa vàng

Ngày mồng 4 tháng Giêng theo lịch cổ là ngày con nước. Trong ngày này, người Việt làm lễ cúng tổ tiên đã về ăn Tết với con cháu và đốt nhiều vàng mã để tiền nhân về cõi âm có thêm tiền vốn đầu năm, đặng phù hộ độ trì cho con cháu hậu thế làm ăn phát đạt.

Đốt vàng mã trong ngày hoá vàng là một tập tục dân gian của người Việt

Tuy nhiên, vì để chung tay bảo vệ môi trường nên nhiều địa phương, gia đình hạn chế đốt nhiều vàng mã. Thay vào đó, người ta bố thí, xung vào quỹ từ thiện ở chùa để làm việc thiện, tích đức để thêm vào lời cầu nguyện ước cho công việc đầu năm được may mắn, phát triển.

Khai hạ

Ngày mồng 7 tháng Giêng (cũng có thể là mồng 6 tháng Giêng) là ngày cuối cùng của chuỗi lễ hội Tết. Trong ngày này, người Việt làm lễ hạ Cây nêu, gọi là lễ Khai hạ, kết thúc dịp Tết Nguyên đán và bắt đầu bước vào việc làm ăn trong năm mới từ ngày mồng 8 hoặc mồng 9 tháng Giêng.).

Quà tặng ý nghĩa trong dịp tết nguyên đán tại Việt Nam

Tặng quà ngày tết là phong tục truyền thống lâu đời của người Việt, là một nét đẹp trong văn hoá ứng xử được gìn giữ đến ngày nay. Trong gia đình, tặng quà tết là một cử chỉ thể hiện tấm lòng yêu thương, thảo kính của con cháu dành cho ông bà, cha mẹ, người lớn tuổi trong gia đình cách thiết thực và chân thành nhất.

Bức tranh nghệ thuật chữ Cha Mẹ là món quà độc đáo và giàu ý nghĩa của con cái dành cho các đấng sinh thành trong ngày Tết

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng diễn ra hoạt động tặng quà tri ân cho đối tác, khách hàng nhằm cảm ơn họ đã đồng hành, giúp đỡ cho doanh nghiệp trong suốt 1 năm qua. Đồng thời, món quà còn thể hiện tinh thần mong muốn mối quan hệ hợp tác giữa đôi bên tiếp tục được duy trì và ngày càng khăng khít, bền chặt.

Đối với các doanh nghiệp, tặng quà tết mang ý nghĩa biết ơn cho sự hợp tác, đồng hành của khách hàng trong 1 năm vừa qua

Thông thường, các doanh nghiệp sẽ tổ chức tặng quà tết vào dịp cuối năm, trong những ngày cuối cùng trước khi chính thức nghỉ tết. Còn trong gia đình, hoạt động tặng quà tết thường sẽ diễn ra vào ngày đầu năm mới, hay trong đêm giao thừa.

Tuỳ mỗi đối tượng tặng quà mà mỗi món quà sẽ được lựa chọn khác nhau, nhưng điểm chung đó là những món quà mang ý nghĩa cầu may mắn, sức khoẻ và tài lộc.

Tượng Mèo vàng An Khang là chế tác quà tặng độc đáo đang được săn lùng nhất cho dịp tết Quý Mão sắp đến

Trên đây là những hoạt động thường niên ngày Tết của người Việt. Những hoạt động trên đã góp phần đem lại nét văn hóa đặc trưng riêng cần giữ gìn của người Việt. Mặc khác nó còn mang ý nghĩa gắn chặt tình cảm và đem đến cho nhau những tình cảm tốt đẹp hơn trong năm mới.